Osoby, które chcą wybudować swój dom i nie mają działki budowlanej, bardzo często zastanawiają się nad nabyciem gruntów rolnych pod budowę domu. Czy każdy może nabyć działkę rolną i się na niej wybudować?
Grunty rolne to te, które są przeznaczone do hodowli bydła albo do produkcji związanej z uprawą rolną. Informacja o ich przeznaczeniu jest zawarta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Działkę rolną mogą zakupić rolnicy indywidualni, o ile zobowiążą się do prowadzenia gospodarstwa rolnego, którego powierzchnia nie przekroczy 300 hektarów. Prawo pierwokupu ma Agencja Nieruchomości Rolnych, pod warunkiem, że nabywca nieruchomości nie jest spokrewniony z osobą sprzedającą grunty rolne.
Wyjątkiem w nabywaniu działki rolnej jest sytuacja, w której w miejscowym planie zagospodarowania terenu przeznaczenie gruntu jest inne niż rolne. W takiej sytuacji powyższe przepisy nie mają zastosowania.
Działki rolne o powierzchni mniejszej niż 30 arów mogą zostać nabyte przez osoby niebędące rolnikami, czyli niemającymi kwalifikacji rolniczych. Od 30 kwietnia 2016 roku, czyli od wejścia w życie ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, nie można dzielić działki rolnej na tak małe działki, chyba że małe działki mają powiększyć istniejące grunty rolne lub regulują granicę między obecnymi działkami rolnymi. Ograniczenia w dzieleniu ziemi nie obejmują działek o powierzchni do 50 arów, o ile przed wejściem ustawy w życie był na niej postawiony budynek.
Działkę rolną mogą nabyć osoby spokrewnione z rolnikiem, nawet jeśli wcześniej takie osoby nie zajmowały się rolnictwem. Tak samo wygląda sytuacja spadku lub darowizny gruntów rolnych.
Jeśli osoba, która nie jest spokrewniona z rolnikiem, chce nabyć nieruchomość, to może to zrobić w dwojaki sposób:
Rolnik, który ma działkę rolną, może się na niej wybudować, lecz budowa domu musi być przeprowadzona zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania terenu (o ile taki istnieje). Grunt rolny, na którym będzie budowany dom, musi mieć dostęp do drogi publicznej oraz powinien mieć odpowiednie uzbrojenie (media w granicach działki).
Aby wybudować się na działce rolnej, najprościej jest mieć status rolnika, czyli ukończoną szkołę rolniczą lub minimum 5-letni straż w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Ciekawym i bardzo popularnym rozwiązaniem jest kupno już wybudowanego na działce rolnej domu, który najczęściej osadzony jest na terenie o powierzchni nawet 50 arów. W takiej sytuacji można przeprowadzić generalny remont i dostosować dom do własnych potrzeb.
Jeśli jedno z małżonków ma kwalifikacje rolnicze, to można zakupić działkę w zabudowie siedliskowej lub działkę, która jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną.
Zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest zakup działki rolnej i przekształcenie jej w działkę budowlaną.
Budowa siedliskowa jest świetną alternatywą dla nieruchomości, które nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania terenu. Warto wiedzieć, że pozwolenie na budowę siedliska jest wydawane tylko w jednym przypadku, gdy „gospodarstwo powiązane z daną zabudową przekracza średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego w konkretnej gminie”. Niestety średnia wielkość może wynosić nawet 1 hektar, dlatego najczęściej rozwiązanie to sprawdza się tylko u rolników mających duże nieruchomości rolne.
Jeśli teren jest objęty miejscowym planem zagospodarowania terenu i nieruchomość w tym planie jest oznaczona jako rolna, to nie wolno na niej stawiać budynków – chyba że zostanie zmieniony plan zagospodarowania terenu.
Jeśli działka nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania terenu, to należy wystąpić do gminy o decyzję o warunki zabudowy.
>> Przeczytaj także: Pozwolenie na budowę – od 1 lipca 2021 r. można złożyć wniosek przez internet
