Remont zabytkowej nieruchomości może stać się nie lada wyzwaniem dla inwestora. Jakie są formy ochrony? Co trzeba wiedzieć o remoncie budynku wpisanego do rejestru zabytków?
Jeśli inwestor chce nabyć zabytkową nieruchomość, to powinien wiedzieć, że zwykły remont może być bardzo kosztowny i może okazać się dużym wyzwaniem inwestorskim – wszystko jest zależne od formy ochrony zabytków.
Formami ochrony zabytków są:
Status oraz zakres ochrony zabytku można sprawdzić w Krajowym Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków lub w Księdze Wieczystej nieruchomości.
Prawo budowlane art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 07.07.1994 r. (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm.; dalej: „PB”) określa remont jako przeprowadzanie robót budowlanych, które mają na celu odtworzenie stanu pierwotnego, lecz nie będących pracami konserwatorskimi. Dopuszcza się również użycie innych materiałów niż w stanie pierwotnym.
Aby przeprowadzić remont obiektu wpisanego do rejestru budynków zabytkowych, konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć pozwolenie na przeprowadzanie prac wydane przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Odrestaurowane zabytkowe nieruchomości mogą stać się obiektami wysokiej klasy, ponieważ stare budowle mają bardzo duży potencjał. W ostatnim czasie panuje trend na renowację zabytków i wykorzystanie ich zalet marketingowych.
Choć cena zakupu budynku zabytkowego może być niewielka (np. w miejscowości Kromolice, pod Krotoszynem w Wielkopolsce zabytkowy dworek z 1860 roku został wyceniony na 360 tys. zł), to koszt renowacji może być nawet kilkakrotnie większy. Na wycenę remontu wpływ ma forma ochrony zabytku – jeśli znajduje się w rejestrze, to nie będzie można przeprowadzić prac bez konserwatora zabytków, co powoduje znacznie większe koszty.
Jeśli inwestor chce wyremontować zabytek w celu nadania mu innych funkcji użytkowych np. jako miejsce siedziby firmy lub hotel, to przed podjęciem ostatecznej decyzji powinien zapoznać się z formą ochrony oraz jej zakresem. Warto również sprawdzić dokumentację nieruchomości, ponieważ bardzo często zdarzają się w niej braki, co wpływa na zwiększenie kosztów inwestycji.
W Polsce najczęściej stosowane są dwie formy ochrony zabytków, czyli wpis do rejestru zabytków lub wpis w gminnej ewidencji zabytków – jest to mniejszy zakres ochrony i jego forma sprecyzowana jest w miejscowym planie zagospodarowania terenu.
Jeśli nieruchomość jest wpisana do rejestru zabytków, to renowacja takiego obiektu wymaga pozwolenia od konserwatora zabytków. Aby otrzymać taką zgodę, inwestor musi złożyć wniosek, w którym zostanie opisany zakres prac wraz z harmonogramem. W dokumencie należy również wskazać osobę, która będzie odpowiedzialna za przeprowadzanie prac. Do wniosku należy również dołączyć akt własności nieruchomości. Jeśli konserwator nie wyrazi zgody, to inwestor może złożyć wniosek w trybie odwoławczym.
Niestety wymogi konserwatora zabytków przekładają się na wzrost kosztów remontu poprzez użycie odpowiednich materiałów, np. cegły klinkierowej. Wymagania konserwatorskie dotyczą bardzo często również stolarki okiennej i drzwiowej.
Inwestor, który chce wyremontować budynek zabytkowy, może wystąpić o dotację, która może pokryć nawet 100% wartości inwestycji. O dotację na remont zabytkowego budynku można wystąpić do:
>> Zobacz też: Mieszkanie w kamienicy – plusy i minusy
